Inleiding

Voor u ligt de Voorjaarsnota 2025. Via deze voorjaarsnota informeren wij de raad over de actuele ontwikkelingen binnen onze gemeente en geven wij richting aan de inhoudelijke en financiële koers voor de komende jaren. De voorjaarsnota is het eerste moment in de planning- en controlcyclus waarin wij vooruitblikken op de programmabegroting 2026–2029. Wij doen dit aan de hand van ontwikkelingen in de grote opgaven, de programma's en de effecten hiervan op de financiële ruimte van onze gemeente. In deze voorjaarsnota spelen wij in op de actualiteit en bouwen wij voort op het coalitieakkoord ‘Natuurlijk betrokken, gelijk vooruit’ en de door de raad vastgestelde omgevingsvisie. De voorjaarsnota is daarmee voor de raad het belangrijkste kaderstellende middel als het gaat over de inhoudelijke richting en de verdeling van de schaarse middelen. 

Wij hebben deze voorjaarsnota opgesteld in een periode van grote maatschappelijke dynamiek, waaronder de val van het Kabinet-Schoof. De inhoud van deze voorjaarsnota is opgesteld voor de val van het Kabinet. Van stikstof en woningbouw tot bestaanszekerheid en de energietransitie, onze opgaven zijn veelzijdig en urgent. Wij zijn trots op de stappen die we samen met inwoners en maatschappelijke partners zetten. Dit kunnen wij niet zonder onze goede samenwerkingen in de regio, de M50 en de VNG. Zo werken we aan kansengelijkheid, een sterke sociale basis en een toekomstbestendige leefomgeving. De opgaven zijn groot, maar wij blijven sturen op realisatie en draagvlak, met oog voor kwaliteit en betaalbaarheid.

Door het besluit van de gemeenteraad om de behandeling van de voorjaarsnota te laten plaatsvinden na ontvangst van de Meicirculaire, zijn wij in staat om een actueel en integraal beeld te schetsen van de financiële situatie voor 2026 en verder. Waar we stevige ombuigingen leken te moeten presenteren vóór de Meicirculaire blijkt dat de Meicirculaire voor onze gemeente een positief effect heeft. In de Meicirculaire 2025 zien wij positieve bewegingen, maar constateren wij ook dat het Rijk stelselmatig minder indexatie vergoedt dan wij feitelijk moeten uitgeven. Waar wij voor 2026 circa €4,8 miljoen aan indexaties verwachten, vergoedt het Rijk hiervan slechts €2,2 miljoen. 

Wij zijn blij te kunnen melden dat wij, mede dankzij scherpe keuzes en gerichte inzet, binnen het door de raad vastgestelde amendement 2024-A0011 van een incidentele maximale inzet van €2,7 miljoen uit de Algemene Reserve zijn gebleven. Daarmee liggen wij op koers: op basis van de huidige inzichten presenteren wij een structureel sluitende begroting vanaf 2027. Op dit moment hoeven wij als gemeente Zutphen geen urgente bezuinigingen te implementeren, echter blijven er wel veel onduidelijkheden. Wij volgen actief de gesprekken die de VNG hierover heeft met het Rijk. 

In de komende maanden werken wij de voorstellen uit deze voorjaarsnota verder uit in de programmabegroting 2026–2029. Samen met de raad blijven wij bouwen aan een sterk, sociaal en toekomstgerichte gemeente Zutphen.