Inleiding

Voor u ligt de Voorjaarsnota 2025. Via deze voorjaarsnota informeren wij de raad over de actuele ontwikkelingen binnen onze gemeente en geven wij richting aan de inhoudelijke en financiële koers voor de komende jaren. De voorjaarsnota is het eerste moment in de planning- en controlcyclus waarin wij vooruitblikken op de programmabegroting 2026–2029. Wij doen dit aan de hand van ontwikkelingen in de grote opgaven, de programma's en de effecten hiervan op de financiële ruimte van onze gemeente. In deze voorjaarsnota spelen wij in op de actualiteit en bouwen wij voort op het coalitieakkoord ‘Natuurlijk betrokken, gelijk vooruit’ en de door de raad vastgestelde omgevingsvisie. De voorjaarsnota is daarmee voor de raad het belangrijkste kaderstellende middel als het gaat over de inhoudelijke richting en de verdeling van de schaarse middelen. 

Wij hebben deze voorjaarsnota opgesteld in een periode van grote maatschappelijke dynamiek, waaronder de val van het Kabinet-Schoof. De inhoud van deze voorjaarsnota is opgesteld voor de val van het Kabinet. Van stikstof en woningbouw tot bestaanszekerheid en de energietransitie, onze opgaven zijn veelzijdig en urgent. Wij zijn trots op de stappen die we samen met inwoners en maatschappelijke partners zetten. Dit kunnen wij niet zonder onze goede samenwerkingen in de regio, de M50 en de VNG. Zo werken we aan kansengelijkheid, een sterke sociale basis en een toekomstbestendige leefomgeving. De opgaven zijn groot, maar wij blijven sturen op realisatie en draagvlak, met oog voor kwaliteit en betaalbaarheid.

Door het besluit van de gemeenteraad om de behandeling van de voorjaarsnota te laten plaatsvinden na ontvangst van de Meicirculaire, zijn wij in staat om een actueel en integraal beeld te schetsen van de financiële situatie voor 2026 en verder. Waar we stevige ombuigingen leken te moeten presenteren vóór de Meicirculaire blijkt dat de Meicirculaire voor onze gemeente een positief effect heeft. In de Meicirculaire 2025 zien wij positieve bewegingen, maar constateren wij ook dat het Rijk stelselmatig minder indexatie vergoedt dan wij feitelijk moeten uitgeven. Waar wij voor 2026 circa €4,8 miljoen aan indexaties verwachten, vergoedt het Rijk hiervan slechts €2,2 miljoen. 

Wij zijn blij te kunnen melden dat wij, mede dankzij scherpe keuzes en gerichte inzet, binnen het door de raad vastgestelde amendement 2024-A0011 van een incidentele maximale inzet van €2,7 miljoen uit de Algemene Reserve zijn gebleven. Daarmee liggen wij op koers: op basis van de huidige inzichten presenteren wij een structureel sluitende begroting vanaf 2027. Op dit moment hoeven wij als gemeente Zutphen geen urgente bezuinigingen te implementeren, echter blijven er wel veel onduidelijkheden. Wij volgen actief de gesprekken die de VNG hierover heeft met het Rijk. 

In de komende maanden werken wij de voorstellen uit deze voorjaarsnota verder uit in de programmabegroting 2026–2029. Samen met de raad blijven wij bouwen aan een sterk, sociaal en toekomstgerichte gemeente Zutphen.

Op maandag 23 september 2025 is de Voorjaarsnota 2025 vastgesteld door de raad met inachtneming van de volgende amendementen:

2025-A0059 Burap aanvullen met thema’s:

De voorjaarsnota 2025 van de gemeente Zutphen vast te stellen met inachtneming van het volgende punt:

In de begroting 2026 het aantal thema’s waar de ontwikkelingen van gemonitord en gerapporteerd worden in de burap aan te vullen met de onderwerpen:
- Laaggeletterdheid (nulmeting, procent bereik naar doelgroep en soort activiteit, tevredenheid deelnemers, signalering);
- Inburgering Nieuwkomers (aantal jaarlijkse pop in begeleiding, percentage geslaagde inburgeraars binnen de wettelijke termijn, uitvalpercentage, tevredenheid van de nieuwkomers over begeleiding, doorstroom naar werk, opleiding of andere duurzame participatie, signalering);
- Aantal jongeren zonder startkwalificatie of werk (aantal gesignaleerde jongeren naar leeftijd, aantal deelnemers begeleidingstrajecten, aantallen instroom opleidingen en werk, aantallen succesvolle uitstroom, aantallen recidiven binnen 1 jaar).

Deze onderdelen worden toegevoegd aan de programmabegroting 2026-2029 en de Burap.

2025-A0060 Startsubsidie Buurthuis De Hoven

De voorjaarsnota 2025 van de gemeente Zutphen vast te stellen met inachtneming van hetvolgende punt:
- In de programmabegroting 2026 een startsubsidie van 50.000 euro voor Stichting Buurthuis De Hoven voor het sociaal beheer op te nemen op basis van het uitvoeringsplan 2026-2030.

Dit onderdeel wordt financieel verwerkt in de programmabegroting 2026-2029

2025-A0062 Scrappen paragraaf over Inburgering

De voorjaarsnota 2025 van de gemeente Zutphen vast te stellen met inachtneming van het volgende punt:
- Onderstaande paragraaf te schrappen uit de Voorjaarsnota:
“De val van het Kabinet-Schoof zorgt voor verdere vertraging in besluitvorming over het al dan niet intrekken van de Spreidingswet en het huisvesten van statushouders. Dit heeft effect op de doorstroom, de opvangketen en vooral op de bestaanszekerheid, het welzijn en de integratie van de inburgeraars zelf. Er is al enige jaren sprake van een opvangcrisis. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) heeft moeite om vluchtelingen op een goede wijze op te vangen. We willen hiervoor onze verantwoordelijkheid nemen en naar vermogen bijdragen aan de opvang in de vorm van een Dienstencentrum waar het asielproces gefaciliteerd wordt gecombineerd met het opvangen van 250 asielzoekers met een gemiddeld verblijf van 3 tot maximaal 6 weken.”

Deze paragraaf is geschrapt uit de Voorjaarsnota 2025