Grondbeleid

Het grondbeleid heeft invloed op en hangt samen met de uitvoering van bijna alle programma’s zoals Wonen en leefbaarheid, Werken en leren, Zorgen en samenleven. De beschikbaarheid van grond is belangrijk voor diverse maatschappelijke activiteiten. Grondbeleid beschrijft waarom wij grond in eigendom hebben, waarom en hoe we grond verwerven, waarom grond van functie verandert en hoe we grond beheren en uitgeven. Onze uitgangspunten en werkwijze zijn vastgelegd in de Nota grondbeleid 2017, gemeente Zutphen.

Wanneer het gaat om exploitatie van gronden gaat het al snel om veel geld met daarbij grote risico’s. Het zijn veelal complexe projecten met een lange looptijd waar veel partijen bij betrokken zijn. Het totaal financieel overzicht van alle grondexploitaties, reserves en voorzieningen staat beschreven in de Meerjaren Prognose Grondzaken 2024-1.

Het saldo van de gemaakte kosten en de gerealiseerde opbrengsten is de boekwaarde. Samen met de nog te maken kosten en nog te realiseren opbrengsten geeft dat het verwacht resultaat. Wanneer het verwacht resultaat een verlies is, moet een voorziening worden getroffen. Deze voorziening en andere kosten worden betaald uit de reserves.

De boekwaarde was eind 2022 ongeveer nul en is in 2023 gewijzigd naar 1,6 miljoen positief (in de onderstaande grafiek is een negatief bedrag een positieve boekwaarde). Een positieve boekwaarde is gunstig omdat dan geen rentekosten betaald worden, maar juist worden ontvangen. De verwachting is dat de boekwaarde van de lopende grondexploitaties de komende jaren zal toenemen. De meeste opbrengsten zijn gerealiseerd. Wat resteert zijn hoofdzakelijk kosten. 

Er is in dit overzicht nog geen rekening gehouden met de drie nieuwe ontwikkelingen: De Kleine Linie, Leesten Schouwbroek en De Hoven Noord. Hiervoor zijn nog geen grondexploitaties vastgesteld. Op het moment dat deze vastgesteld worden, worden deze meegenomen in het overzicht.

Het verwachte resultaat op eindwaarde (= na het afsluiten van alle lopende exploitaties in 2027) bedraagt een verlies van € 2,7 miljoen. 

Voor de volgende projecten wordt een verlies verwacht en is een verliesvoorziening (op basis van de Netto Contante Waarde) getroffen.

Naar verwachting worden eind 2024 geen exploitaties afgesloten. Tussentijdse winsten worden genomen volgens het voorzichtigheidsprincipe. Voor Helbergen zal naar verwachting winst moeten worden genomen. (Tussentijdse) winsten worden gestort in de reserve GZ exploitatieresultaten.

De Reserve GZ exploitatieresultaten kan nog fors afnemen door onzekerheden in de (nieuw te openen) grondexploitaties of bestuurlijke keuzes (zoals programma en/of bestemming) waardoor de verliesvoorzieningen opgehoogd moeten worden.

Exploitatie van (bouw)grond gaat altijd gepaard met risico’s. Afhankelijk van de aard, omvang en duur van een project kunnen deze risico’s groot of klein zijn. Risico’s bestaan uit kansen en bedreigingen. Om de financiële gevolgen van bedreigingen op te kunnen vangen, wordt de Reserve GZ exploitatieresultaten aangehouden. Deze reserve vormt het zogeheten 'weerstandsvermogen van het grondbedrijf'. Jaarlijks wordt een risicoanalyse gemaakt om te bepalen hoe hoog het benodigde weerstandsvermogen is. Zie hiervoor de MPG 2024-1. De omvang van de reserve is voor de komende vijf jaar toereikend voor de lopende projecten en voorbereidingskredieten. Wanneer nieuwe grondexploitaties worden gestart, wijzigt het risicoprofiel en het benodigde weerstandsvermogen. Voor de komende jaren worden 3 nieuwe grondexploitaties verwacht:
•    De Kleine Linie
•    Leesten Schouwbroek
•    De Hoven Noord